Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı 2024 yılı 'Finansal Piyasa Özet Verileri'ni açıkladı. Yerli ve yabancı yatırımcıların toplam finansal varlıkları 2024'te yüzde 34 artarak 33 trilyon 723 milyar liraya ulaştı. Yerli yatırımcıların pay senedi varlıkları ise yüzde 39 büyüyerek 3 trilyon 606 milyar liraya çıktı. Bu büyüme, geçen yıl enflasyonunun yüzde 44,38 olduğu düşünüldüğünde, enflasyon oranının altında kaldı.
Yerli yatırımcıların pay senedi varlıklarının 1 trilyon 820 milyar lirasını bireysel yatırımcılar, 1 trilyon 20 milyon lirasını tüzel kişiler, 766 milyar lirasını ise kurumsal yatırımcılar oluşturdu. Yerlilerin toplam finansal varlıkları yüzde 32 artarak 29,8 trilyon lirayı aştı. En hızlı büyüme, özel eurobond varlıklarında yaşandı.
Yerli yatırımcıların TL mevduat varlıkları 2024'te önceki yıla göre yüzde 37 artışla 11 trilyon 651 milyar liraya çıktı. Bu artış, yerli yatırımcıların finansal piyasalara olan güveninin bir göstergesi olarak değerlendirildi. Döviz tevdiat hesapları ise sadece yüzde 11 yükselişle 5 trilyon 748 milyar lira oldu.
Yerlilerin özel sektör borçlanma araçları portföyü yüzde 43 artarak 331 milyar liraya ulaşırken, devlet iç borçlanma senedi varlıkları yüzde 36,6 yükselişle 5 trilyon 588 milyar lirayı geçti. Bu veriler, yerli yatırımcıların piyasalardaki aktifliğini artırdığını gösteriyor.
Yabancı yatırımcıların finansal varlıkları yüzde 51,2 artarak 2024 sonu itibarıyla 3 trilyon 892 milyar lira oldu. Yabancıların devlet iç borçlanma senedi yatırımları yüzde 695 artarak 616 milyar lirayı aştı. Bu durum, yabancı yatırımcıların Türkiye'deki piyasalara olan ilgisinin arttığını ortaya koyuyor.
Özel sektör borçlanma araçlarındaki varlıkları ise yüzde 633 büyüyerek 12,7 milyar liraya ulaştı. Yabancı yatırımcıların TL mevduatları yüzde 50,3 artarak 434,7 milyar liraya, döviz tevdiat hesaplarındaki varlıkları ise yüzde 9 yükselerek 680,4 milyar liraya çıktı.
Halka arzlar ve getiri arayışıyla 2023'te rekor düzeylere ulaşan pay senedi yatırımcı sayısı, 2024'te önemli oranda geriledi. 2023 sonunda 7 milyon 644 bin olan Borsa İstanbul pay senedi piyasasındaki toplam bakiyeli yatırımcı sayısı, yerli bireysel yatırımcı sayısındaki düşüşle 2024'te 6 milyon 840 bine geriledi.
Yatırım fonu yatırımcı sayısı 1 milyonun üzerinde artışla 5 milyon 413 bine çıktı. Halka arzlarda da benzer bir durum yaşandı. 2023'te 54 şirketin halka arzı gerçekleştirilirken, geçen yıl bu sayı 34'e geriledi. Bu durum, yatırımcıların piyasalara olan ilgisinin değiştiğini gösteriyor.
2024 sonu itibarıyla Borsa İstanbul'a kote şirket sayısı 572'ye çıktı. Halka açık şirketlerin piyasa değeri yüzde 34 artarak 13 trilyon 422 milyar lirayı aştı. Bu artış, piyasalardaki genel iyileşmenin bir göstergesi olarak değerlendirildi.
Geçen yıl faizlerde yaşanan yükselmenin etkisiyle şirketlerin ihraç edilen tahvil sayısı yüzde 18 azalırken, özel sektör şirketleri sermaye piyasalarından 564,7 milyar tutarında kaynak sağladı. Bu durum, piyasalardaki dalgalanmaların yatırımcılar üzerindeki etkisini yansıtıyor.