Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki Karasuları Gerginliği: Türkiye'nin Tepkisi
Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki Karasuları Gerginliği: Türkiye'nin Tepkisi
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde karasularını 12 mile çıkarma girişimi, Türkiye'de büyük bir tepkiyle karşılandı. Bu durum, TBMM gündemine taşındı ve alınan karar, ‘savaş nedeni’ olarak değerlendirildi. 1995 yılında alınan bu karar, Türkiye'nin ulusal güvenliği açısından kritik bir adım olarak kaydedildi.
Kararın Tarihçesi
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde karasularını 12 mile çıkarma girişimi, ilk olarak 8 Haziran 1995’te TBMM gündemine taşındı. Bu adım, Türkiye için bir tehdit olarak algılandı ve TBMM Başkanvekili Kamer Genç’in yönettiği oturumda oy birliği ile alınan karara “Casus Belli” adı verildi. Kararda, “Yunanistan karasularını 6 milin üzerine çıkarırsa, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine, askeri olanlar da dahil, tüm yetkiler verilmiştir” denildi.
Bu karar, dönemin siyasi liderleri tarafından desteklendi. DYP’li Turhan Tayan, İhsan Saraçlar ve Nevzat Ercan, CHP’li Abdülkadir Ateş, ANAP’lı Hasan Korkmazcan, dönemin RP’li 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, DSP’li Hüsamettin Özkan ve BBP’li Ökkeş Şendiller’in imzalarıyla güçlendirildi. Ancak, 10 yıl sonra AKP’li Bülent Arınç, bu kararın kaldırılmasını istedi. Bu talep, büyük bir tepkiyle karşılandı ve karar hala yürürlükte kalmaya devam etti.
Ege Denizi'ndeki Durum
Kararda, Ege Denizi'ndeki dengelerin 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması ile kurulduğu belirtildi. O tarihte her iki ülkenin karasuları 3 deniz mili olarak belirlenmişti. Yunanistan, 8 Ekim 1936’da karasularını 6 deniz miline çıkararak Ege’nin yüzde 43,68’ini egemenliği altına aldı. Türkiye ise 1964 yılında 6 mile çıkarılan karasuları ile Ege’nin yaklaşık yüzde 7’lik bölümünü kontrol etmektedir.
Yunanistan’ın karasularını 12 mile çıkarması durumunda, Ege’nin yaklaşık yüzde 72’sini egemenliği altına alacağı ifade edilmektedir. Türkiye’nin, dünya denizlerine Yunan karasularından geçerek ulaşmasına izin vermesi asla düşünülemez. TBMM, Yunanistan’ın karasularını 6 milin ötesine çıkarması durumunda, ülkenin hayati menfaatlerini muhafaza ve müdafaa için hükümete tüm yetkilerin verilmesini kararlaştırmıştır.